Κρυοσυντήρηση Ωαρίων

Κρυοσυντήρηση Ωαρίων

 

1. Τι ακριβώς είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων;
2. Ποιες είναι οι κύριες ενδείξεις για την κρυοσυντήρηση ωαρίων;
3. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων εγγυάται την επίτευξη εγκυμοσύνης στο μέλλον ή είναι υπερβολικό να το θεωρούμε αυτό;
4. Ποια είναι η βέλτιστη ηλικία για την κρυοσυντήρηση ωαρίων;
5. Μπορεί η διαδικασία της κρυοσυντήρησης να επηρεάσει την υγεία των ωαρίων;
6. Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας της εγκυμοσύνης με χρήση κρυοσυντηρημένων ωαρίων;
7. Υπάρχει χρονικό όριο για το πόσο καιρό μπορούν να παραμείνουν τα ωάρια κρυοσυντηρημένα;
8. Είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων επώδυνη διαδικασία;
9. Μπορεί η κρυοσυντήρηση ωαρίων να επηρεάσει τη φυσική γονιμότητα της γυναίκας στο μέλλον;
10. Είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων μια οικονομικά προσιτή διαδικασία για τις περισσότερες γυναίκες;
11. Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές ή κίνδυνοι της κρυοσυντήρησης ωαρίων;
12. Πόσο καιρό διαρκεί η διαδικασία της κρυοσυντήρησης ωαρίων από την αρχή μέχρι το τέλος;
13. Είναι αλήθεια ότι τα κρυοσυντηρημένα ωάρια έχουν την ίδια ποιότητα με τα φρέσκα ωάρια;
14. Υπάρχουν ηθικά ή νομικά ζητήματα που πρέπει να λάβουν υπόψη οι γυναίκες πριν αποφασίσουν να κρυοσυντηρήσουν τα ωάρια τους;

1. Τι ακριβώς είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων;

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μία διαδικασία κατά την οποία τα ωάρια της γυναίκας συλλέγονται, καταψύχονται και αποθηκεύονται ως μέθοδος διατήρησης της γονιμότητας με απώτερο στόχο τη διατήρηση της ικανότητάς της να αποκτήσει τους βιολογικούς της απογόνους σε μεταγενέστερη ηλικία.
Η πρώτη γέννηση από τη μέθοδο της κρυοσυντήρησης ωαρίων περιγράφεται το 1986.

2. Ποιες είναι οι κύριες ενδείξεις για την κρυοσυντήρηση ωαρίων;

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια διαδικασία που προέκυψε από την ανάγκη γυναικών που έπασχαν από κάποια σοβαρή νόσο- κυρίως κάποια κακοήθεια- να αναβάλλουν την τεκνοποίηση για το μέλλον όταν θα είχαν ολοκληρώσει την θεραπεία τους που μπορεί να περιελάμβανε και μεθόδους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν ή και να βλάψουν την γονιμότητά τους.
Με το πέρασμα των χρόνων η αλλαγή στον τρόπο ζωής και οι κοινωνικές συνθήκες ώθησαν όλο και περισσότερες γυναίκες να αναβάλλουν την απόκτηση παιδιού σε μεταγενέστερες ηλικίες που όμως η τεκνοποίηση καθίσταται αρκετά πιο δύσκολη λόγω της πτώσης τόσο του αριθμού των ωαρίων που μπορεί να παράξει μια γυναίκα όσο και της ποιότητάς τους.
Γεννήθηκε λοιπόν η ανάγκη των γυναικών για κοινωνική κρυοσυντήρηση ωαρίων, το λεγόμενο «social freezing» που αφορά μη-ιατρικούς λόγους.
Πρόκειται για γυναίκες που για λόγους προσωπικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, οικογενειακούς, ακόμη και λόγους που αφορούν τις σπουδές, την εργασία και την καριέρα τους επιθυμούν να αναβάλλουν την τεκνοποίηση για μεγαλύτερη ηλικία και θέλουν να προλάβουν τη φθορά του γενετικού τους υλικού που αναπόφευκτα επέρχεται με την πάροδο της ηλικίας.

3. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων εγγυάται την επίτευξη εγκυμοσύνης στο μέλλον ή είναι υπερβολικό να το θεωρούμε αυτό;

Οι γυναίκες πρέπει να είναι ενήμερες ότι η κρυοσυντήρηση ωαρίων δεν εγγυάται την επίτευξη εγκυμοσύνης ανεξάρτητα από την ηλικία στην οποία έγινε η κρυοσυντήρηση ή τον αριθμό των ωαρίων που αποθήκευσαν. Η διαδικασία μπορεί να αποτύχει σε διάφορα στάδια.
Ένας κύκλος είναι πιθανό να ακυρωθεί λόγω πτωχής ή μη απόκρισης των ωοθηκών στα φάρμακα. Κάποια ωάρια δε θα κρυοσυντηρηθούν λόγω ανωριμότητάς τους.
Τα κρυοσυντηρημένα ωάρια μπορεί να μην επιβιώσουν από την απόψυξη, να μη γονιμοποιηθούν ή να μην εξελιχθούν σε βλαστοκύστη. Ακόμα και αν εξελιχθούν σε βλαστοκύστεις, αυτές μπορεί να είναι γενετικά ανώμαλες ή να μην εμφυτευθούν ή να καταλήξουν σε αποβολή.
Είναι σημαντικό λοιπόν να παρέχουμε σωστή συμβουλευτική σε κάθε γυναίκα και να επισημαίνουμε πως τα κρυοσυντηρημένα ωάρια δεν εγγυώνται τη γέννηση ζώντος παιδιού, αλλά αυξάνουν την πιθανότητα ενός βιολογικού παιδιού αργότερα στη ζωή.

4. Ποια είναι η βέλτιστη ηλικία για την κρυοσυντήρηση ωαρίων;

Δεν υπάρχει γενική ομοφωνία για τη βέλτιστη ηλικία κρυοσυντήρησης ωαρίων. Γυναίκες μικρότερης ηλικίας έχουν περισσότερα ωάρια κατά την ωοληψία και μεγαλύτερα ποσοστά γεννήσεων ζώντων νεογνών.
Φυσικά δεν αποκλείονται και οι μεγαλύτερες ηλικίες από την διαδικασία της κρυοσυντήρησης, αλλά όσο πιο μεγάλη η ηλικία τόσο λιγότερα τα ωάρια σε αριθμό και τόσο λιγότερα τα ωάρια που θα είναι κατάλληλα για κρυοσυντήρηση.
Από την άλλη, γυναίκες νεαρότερες είναι λιγότερο πιθανό να κάνουν χρήση των ωαρίων τους στο μέλλον. Επίσης, σημαντική θέση κατέχει ο οικογενειακός προγραμματισμός για κάθε γυναίκα.
Γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα παιδιά σε μεγαλύτερη ηλικία είναι περισσότερο πιθανό να χρειαστούν τα κρυοσυντηρημένα ωάρια στο μέλλον. Για παράδειγμα, μια γυναίκα 32 ετών που θέλει 1 παιδί στα επόμενα 2- 3 έτη πιθανότατα θα επιτύχει τον στόχο της χωρίς τη βοήθεια της κρυοσυντήρησης ωαρίων.
Από την άλλη μεριά, μια 32χρονη γυναίκα που θέλει να αποκτήσει 3 παιδιά και να αναβάλλει την τεκνοποίηση για 7-10 έτη, τότε μάλλον θα πρέπει να προβεί σε κρυοσυντήρηση ωαρίων ή να κάνει χρήση ωαρίων από νεαρή δότρια.
Έτσι λοιπόν η βέλτιστη ηλικία για την κρυοσυντήρηση ωαρίων εξαρτάται από το ποσοστό επιτυχίας, την πιθανότητα χρήσης των ωαρίων στο μέλλον, τον οικογενειακό προγραμματισμό και την οικονομική κατάσταση της γυναίκας τη δεδομένη στιγμή.

5. Μπορεί η διαδικασία της κρυοσυντήρησης να επηρεάσει την υγεία των ωαρίων;

Υπήρξε αρχικά ανησυχία αναφορικά με την ασφάλεια της κρυοσυντήρησης και την πιθανή τοξικότητα των κρυοπροστατευτικών στη μειωτική άτρακτο του ωαρίου που θα μπορούσε να οδηγήσει σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες.
Μελέτες όμως δεν έδειξαν ότι η κρυοσυντήρηση αυξάνει το ποσοστό για χρωμοσωμικές ανωμαλίες ούτε για γονιδιακά νοσήματα.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι έχουν διενεργηθεί πολλές μελέτες που δεν έδειξαν καμία συσχέτιση της κρυοσυντήρησης με μαιευτικές επιπλοκές της κύησης, όπως οι υπερτασικές διαταραχές, ο διαβήτης, η αναιμία, ο πρόωρος τοκετός, ή με αυξημένη περιγεννητική νοσηρότητα.
Μια ακόμη μελέτη που διερεύνησε την ανάπτυξη και την υγεία παιδιών μέχρι την ηλικία των 30 μηνών δεν έδειξε καμία διαφορά ανάμεσα στα παιδιά που γεννήθηκαν από κρυοσυντηρημένα ωάρια και σε αυτά που προήλθαν από IVF όπου έγινε χρήση φρέσκων ωαρίων.
Τα παιδιά και στις 2 ομάδες είχαν παρόμοιο ύψος, βάρος σώματος και περίμετρο κεφαλής στην ηλικία των 2 ετών, καθώς και παρόμοια ποσοστά παραπομπής σε νοσοκομεία και χειρουργικων επεμβάσεων.

6. Ποιο είναι το ποσοστό επιτυχίας της εγκυμοσύνης με χρήση κρυοσυντηρημένων ωαρίων;

Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει μέχρι σήμερα δημοσιευθεί το 2022 και περιέλαβε 543 γυναίκες αναφέρει ποσοστό 39% γέννησης ζώντος νεογνού ανά ασθενή σε γυναίκες 38 ετών, που είναι παρόμοιο με το ποσοστό IVF.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η μελέτη αυτή απέδειξε ότι τόσο η ηλικία κατά την οποία έγινε η κρυοσυντήρηση όσο και ο αριθμός των ώριμων ωαρίων ήταν οι προγνωστικοί παράγοντες για τις γεννήσεις ζώντων νεογνών. 51% των γυναικών ηλικίας <38 ετών κατά την κρυοσυντήρηση γέννησαν ένα ζων νεογνό και το ποσοστό γέννησης ζώντος νεογνού ήταν 70% σε γυναίκες ίδιας ηλικίας που είχαν περισσότερα από 20 ώριμα ωάρια.
Το ποσοστό ήταν χαμηλότερο για τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας: 34% σε ηλικία 38-40 ετών και 23% σε ηλικία μεγαλύτερη των 41 ετών.

7. Υπάρχει χρονικό όριο για το πόσο καιρό μπορούν να παραμείνουν τα ωάρια κρυοσυντηρημένα;

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η αποθήκευση ωαρίων ξεκινά αρχικά για 5 χρόνια και στη συνέχεια δύναται να παρατείνεται κατόπιν αιτήματος της γυναίκας, χωρίς να υπάρχει ανώτατο χρονικό όριο.
Βέβαια η ηλικία μέχρι την οποία μπορεί η γυναίκα να χρησιμοποιήσει τα κρυοσυντηρημένα ωάριά της είναι μέχρι την ηλικία των 54 ετών και 0 ημερών.
Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε μετά από εισήγηση της ΕΑΙΥΑ, το ηλικιακό όριο αυξήθηκε και οι γυναίκες μπορούν πλέον να υποβάλλονται σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής άρα και σε χρήση του κρυοσυντηρημένου γενετικού υλικού τους μέχρι την ηλικία των 54+0 ετών.

8. Είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων επώδυνη διαδικασία;

Η διαδικασία περιλαμβάνει καθημερινές ενέσεις ορμονών που γίνονται υποδόρια στην περιοχή της κοιλιάς και μπορεί πολύ εύκολα να τις κάνει η ίδια η γυναίκα στον εαυτό της.
Οι ενέσεις αυτές διεγείρουν τις ωοθήκες, ώστε αντί για ένα ωάριο που παράγουν κάθε μήνα στον φυσικό κύκλο να παραχθούν περισσότερα ωάρια ανάλογα με τη δυναμική των ωοθηκών της κάθε γυναίκας.
Επίσης πραγματοποιούνται τακτικά διακολπικά υπερηχογραφήματα για την παρακολούθηση του αριθμού και της ανάπτυξης των ωοθυλακίων μέσα στα οποία περιέχονται τα ωάρια.
Την κατάλληλη στιγμή, τα ωάρια συλλέγονται μέσω του κόλπου με λεπτή βελόνα καθοδηγούμενη από την κεφαλή του υπερήχου. Η διαδικασία της ωοληψίας όπως ονομάζεται γίνεται υπό ελαφρά αναισθησία.
Η γυναίκα λοιπόν μετά την έξοδό της από την κλινική σπάνια μπορεί να χρειαστεί μία ακόμη δόση αναλγητικού στο σπίτι της.

9. Μπορεί η κρυοσυντήρηση ωαρίων να επηρεάσει τη φυσική γονιμότητα της γυναίκας στο μέλλον;

Υπάρχει μια περιρέουσα ατμόσφαιρα γύρω από αυτό.

Όχι, η ωοθηκική διέγερση δεν επηρεάζει τα ποσοστά επιτυχίας σε μελλλοντικούς κύκλους, καθώς δεν προκαλεί ελάττωση του ωοθηκικού δυναμικού, εφόσον τα ωάρια που συλλέγονται είναι αυτά που στρατολογούνται και οδηγούνται ούτως ή άλλως σε ατρησία.

10. Είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων μια οικονομικά προσιτή διαδικασία για τις περισσότερες γυναίκες;

Γιατί και γι’ αυτό υπάρχουν ενστάσεις. Κάποιοι υποστηρίζουν δηλαδή ότι είναι μια ακριβή μόδα και ότι θα έπρεπε να είναι πιο προσιτή για τις γυναίκες.
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων δυστυχώς δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση που καλύπτεται εν μέρει, οπότε η γυναίκα πρέπει να υποστεί το κόστος των φαρμάκων, της διαδικασίας και της κατάψυξης για κάθε έτος κρυοσυντήρησης των ωαρίων της.

11. Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές ή κίνδυνοι της κρυοσυντήρησης ωαρίων;

Οι επιπλοκές της κρυοσυντήρησης ωαρίων μπορεί να σχετίζονται με τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων, όπως πονοκέφαλος, κατακράτηση υγρών, πόνος στο στήθος που υφίονται πλήρως μετά τη διακοπή των φαρμάκων. Εξαιρετικά σπάνιο πλέον αποτελεί το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών, όπως και η συστροφή ωοθήκης.
Επιπλοκές της ωοληψίας μπορεί να είναι συνήθως ήπιος κοιλιακός πόνος, κολπική αιμορραγία και εξαιρετικά σπάνια μόλυνση και τραύμα άλλων πυελικών οργάνων.

12. Πόσο καιρό διαρκεί η διαδικασία της κρυοσυντήρησης ωαρίων από την αρχή μέχρι το τέλος;

Η διαδικασία διαρκεί περίπου 10-15 ημέρες ανάλογα με την ανταπόκριση της κάθε γυναίκας.

13. Είναι αλήθεια ότι τα κρυοσυντηρημένα ωάρια έχουν την ίδια ποιότητα με τα φρέσκα ωάρια;

Η επιβίωση των ωαρίων μετά από κρυοσυντήρηση είναι 80-90%, οπότε ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να υποστεί βλάβη κατά τη διαδικασία κατάψυξης- απόψυξης.

14. Υπάρχουν ηθικά ή νομικά ζητήματα που πρέπει να λάβουν υπόψη οι γυναίκες πριν αποφασίσουν να κρυοσυντηρήσουν τα ωάρια τους;

Κάποιοι ισχυρίζονται πως η κρυοσυντήρηση ωαρίων μπορεί να μετατοπίσει την τεκνοποίηση σε μεγαλύτερη ηλικία, γεγονός που μπορεί να μην είναι ευεργετικό για το παιδί.

Παρόλα αυτά, είναι μια τάση της εποχής οι γυναίκες να καθυστερούν την απόκτηση παιδιού

Δεν υφίστανται νομικά ζητήματα, καθώς σε αντίθεση με την κρυοσυντήρηση εμβρύων τα ωάρια ανήκουν σε 1 πρόσωπο, δε γίνεται γονιμοποίηση με σπέρμα άλλου ατόμου και έτσι δεν προκύπτει ζυγωτό, η δημιουργία του οποίου συνήθως εγείρει ηθικά και νομικά ζητήματα.

Κύλιση στην κορυφή